بازخوانی ایده ایرانشهری

در این دفتر مؤلف بر این بوده است که با رویکرد تحلیل متون دست اول فهمی از ایرانشهری و گفتمانی که دکتر سید جواد طباطبایی در باب ایران و زبان و ملیت و مفهوم ملی و اسلام و اسلامشناسی برساخته است را مورد بازخوانی انتقادی قرار دهد.
طباطبایی، آخرین نماینده کلاسیک اندیشه باستان گرا در باب هستی سیاسی ایران است. او از تمامی منابع و ذخایر تمدنی ایران استفاده می‌کند تا تکثر فرهنگی و تنوع زبانی در ایران را به لحاظ مفهومی سرکوب کند.
در این گفتمان شاهد قوس نزول اسلام گرایی و قوس صعود ناسیونالیسم رادیکال هستیم. گفتمان سید جواد طباطبایی می‌تواند قوس صعود ناسیونالیسم رادیکال در ایران را به شدت تقویت کند. با تقویت این نوع از ناسیونالیسم، وحدت سرزمینی ایران به شدت در معرض مخاطره قرار خواهد گرفت. عده‌ای از اصحاب علوم انسان به تأسی از طباطبایی، امحاء زبانهای غیرفارسی (به ویژه ترکی و عربی) در ایران را نشانه تقویت هویت ملی می‌پندارند. اما سرکوب امر زبانی و فرهنگی موجب امحاء زبان و فرهنگ ترکی و عربی در ایران نخواهد شد، بل برگشت امر سرکوب شده را با شدت و حدت بیشتری در آینده رقم خواهد زد و نه تنها باعث تقویت هویت ملی نخواهد شد، بلکه بذرهای کینه را در این سرزمین خواهد کاشت.
در این کتاب سعی شده است تا ایده ایرانشهری که نقش محوری در تفکر طباطبایی بازی می‌کند، مورد نقد قرار گیرد، اما باید توجه داشت که نقد طباطبایی، نقد یک فرد یا یک کتاب نیست، بل نقد جریانی فکری است که علی رغم اقلیتش، در حال تسخیر فضای اجتماعی و فرهنگی کشور است.