خلیل ملکی

شاید بر خیلی از خوانندگان آثار کاتوزیان پوشیده نبود که او علاقه زیادی به خلیل ملکی دارد. این بار کتاب جدید کاتوزیان زندگی نامه خلیل ملکی است. یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ معاصر که فراتر از خیلی از همدوره‌ای های خود بود.
خلیل ملکی شخصیتی بود بی همتا درگیرودار دورانی بیگانه با مدارا، که گاه اسیر بند حاکمان بود و گاه آزرده از گزند زبان مخالفان حکومت. او نخستین کس بود که تبعیت محض احزاب کمونیست از اتحاد شوروی را مردود شمرد و تا آنجا پیش رفت که با نوشتن مقالاتی مستدل، ماهیت سوسیالیستی نظام حاکم بر اتحاد شوروی را آماج تردید کرد.
ملکی روشنفکری از خودگذشته بود که کم و بیش سراسر زندگی پر جنب و جوش را وقف بهبود میهن و سرنوشت هم‌میهنانش کرد، هر چند جامعه‌ی خردگریز و هیاهوطلب آن دوران هرگز قدر او را چنان که بایست نشناخت. او نظریه‌پرداز، تحلیل‌گر، نویسنده و مترجم و روزنامه‌نگاری بود که ایمانی استوار به آزادی، دموکراسی و عدالت اجتماعی داشت.