سه کتاب (مول، دریا هنوز آرام است، بیهودگی)

برای شناخت آثار احمد محمود، باید از نخستین مجموعه داستان کوتاه او یعنی «مول» که در سال 1338چاپ شد، آغاز کرد. مجموعه ای که حضور او را در مقام نویسنده ای جستجوگر و قدرتمند اعلام داشت. داستان های «مول» و بیشتر داستان های مجموعه های «دریا هنوز آرام است»(1339) و «بیهودگی»(1341) سرشار از مشاهدات دقیق دربارۀ کار و زندگی مردم عادی است. درواقع می توان گفت گسترۀ قصه های او سرزمین عطش ناک جنوب و زندگانی ساده اما پررنج مردم آن دیار است. این داستان ها غالبا کوتاه هستند و گفتگوی درونی در آنها غلبه دارد و با ایجاز نوشته شده اند که واقعیت های اجتماعی را بیان می کنند، به ویژه شرح زندگی مردم فرودست جامعه را که رنج می برند، کار می کنند و پناهگاهی ندارند، با این همه چرخ زندگی اجتماعی را صبورانه پیش می برند. بی شک لقب داستان سرای جنوب ایران بیشتر برازندۀ احمد محمود است که بدون گرایش به فوت و فنّ داستانی مدرنیسم، واقعیت خشن زندگانی مردم جنوب ایران را در افق تاریخی نشان می دهد.