ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت کشور)

سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) که در سال 1335 و دوره‌ی پادشاهی محمدرضا پهلوی شکل گرفت، مولود فضای سیاسی اجتماعی سال‌های پس از کودتای 28 مرداد 1332 بود. ساواک به سرعت به سازمانی مخوف و غیرانسانی اشتهار یافت. مجموعه‌ی عملکرد 22ساله‌ی ساواک نشان می‌دهد که این سازمان جز در راستای استبداد حکومتی قدم برنداشت. در کتاب حاضر تلاش شده است تا با پرداختن به این سازمان اطلاعاتی، بخش مهمی از تحولات ایران در بیست و پنج‌ساله‌ی اخیر سلطنت پهلوی با نگرشی آسیب‌شناسانه تجزیه و تحلیل گردد. نویسنده به دنبال پاسخ دادن به سوالاتی از این قبیل است: ساواک در کدام فضای سیاسی اجتماعی و در راستای چه مقصودی تاسیس شد و در 22 سال فعالیت خود چه اهدافی را دنبال کرد و چه کارنامه‌ای از خود برجای گذاشت؟ در پاسخ به این پرسش‌ها، نویسنده این موارد را در نظر گرفته است: ساواک مولود خشونت بود و فضای سیاسی اجتماعی رعب‌انگیز سال‌های پس از کودتای 28 مرداد 1332 که با سلطه‌ی فزاینده‌ی خارجی همراه بود، مقدمه‌ی تاسیس این سازمان شد؛ آغاز جنگ سرد بین بلوک شرق و غرب، هم‌چنین موقعیت ژئوپولتیکی ایران در خاورمیانه و نیاز مبرم آمریکا به حفظ، گسترش و تحکیم موقعیت خویش در ایران در ردیف مهم‌ترین دلایل تاسیس ساواک برشمرده می‌شود؛ برای عملی شدن دو هدف مذکور، ساواک هرآن‌چه در توان داشت برای نقض حقوق فردی، اجتماعی و سیاسی مردم ایران به کار بست؛ با آغاز حرکت‌های مردمی در سال‌های دهه‌ی 1350، حکومت پهلوی و حامیان خارجی آن‌ها امیدوار بودند ساواک در کنترل اوضاع گامی جدی بردارد، اما این سازمان و عملکرد سوءش در سال‌های گذشته‌ی خویش از مهم‌ترین علل آغاز حرکت‌های مردمی بود.