فکرتی از عقل کل

در طول تاریخ شروح و تفاسیر زیادی از مثنوی معنوی ارائه شده است که البته غالب این تفاسیر، ادبی و عرفانی بوده‌‌اند و این بدین دلیل است که مفسران، مولانا را عارف و مثنوی را متنی عرفانی فهمیده‌‌اند. این فهم از مثنوی معنوی گرچه صواب است و تفاسیر این مفسران نیز مأجور، اما فروکاستن مثنوی به متنی صرفاً ادبی و عرفانی دور از انصاف است. در مثنوی معنوی مضامین فراوانی وجود دارد که شرح آن‌‌ها صرفاً در قالب شهود عرفانی نمی‌‌گنجد و می‌‌بایست دربارۀ آن‌‌ها استدلال کرد. این در حالی است که حتی مضامین عرفانی نیز برای شرح نیازمند زبان فلسفی هستند. در کتاب حاضر موضوعاتی از مثنوی معنوی انتخاب شده که ساختار فلسفی دارند و لاجرم می‌‌بایست به‌‌مدد استدلال شرح داده شوند. این کتاب با رویکردی فلسفی، به برخی از موضوعات مثنوی، مانند، اصل تضاد، تعدد ادیان، اختیار و آزادی انسان، پرداخته است.