رساله ای در باب مدارا و بردباری (پیرو پرونده مرگ ژان کالاس)

رساله ای در باب مدارا و بردباری با روایت داستان محکومیت ژان کالاس، بازرگان پروتستان که قربانی افراط گری مذهبی شده شروع می شود. ولتر با برافراشتن کارزاری به دفاع و حمایت از او برمی خیزد و به دنبال آن نویسنده با انتقاد و نقد دستگاه قضایی وقت فرانسه و نقص ها و سوء استفاده های فراوانی که در دادگاه ها وجود دارد. به افراطی گری مردم و قوانین و مقررات ضد پروتستانی اشاره می کند و بدین طریق به دفاع از اندیشة خود در باب مدارا و بردباری ای جهان شمول و روشنگری پیرامون این تفکر می پردازد. مبارزة ولتر برای آزادی در چهارچوب دوران عصر روشنگری(قرن 17و18 میلادی) شکل گرفته است. ولتر با عبور از روایات تاریخی و تفاسیر متون دینی و تشکیک در برخی از آن ها، خواننده را دعوت به اندیشیدن، مدارا و بردباری مذهبی می نماید و جامعه را تشویق می کند که به آزادی هر شهروند احترام بگذارد و به انتقادی شدید از افراطیون مسیحی، خصوصا انجمن عیسوی ها(ژزوئیت) می پردازد و آن ها را از جمله سردمداران اختلافات و مناقشه ها توصیف می نماید.